Nhiều ý kiến cho rằng, hồ sơ mời thầu (HSMT), hồ sơ yêu cầu (HSYC), hồ sơ mời quan tâm (HSMQT) phải là công cụ để các bên mời thầu nhắc nhở nhà thầu, nhà đầu tư chấp hành đúng quy định này của pháp luật về đấu thầu.
Trong Thông tư số 01/2015/TT-BKHĐT quy định chi tiết lập HSMT, HSYC, HSMQT gói thầu dịch vụ tư vấn, Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT quy định chi tiết lập HSMT xây lắp, Thông tư số 05/2015/TT-BKHĐT quy định chi tiết lập HSMT mua sắm hàng hóa…, quy định việc đăng ký thông tin nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã được thể hiện rất cụ thể. Theo đó, trong Bảng chỉ dẫn nhà thầu của các mẫu HSMT, HSYC, HSMQT của các Thông tư này ghi rõ, nhà thầu tham dự thầu phải có tên trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Từ ngày 1/7/2016, quy định yêu cầu nhà thầu, nhà đầu tư bắt buộc phải đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo Thông tư liên tịch số 07/2015/TTLT-BKHĐT-BTC ngày 8/9/2015 (TT07) chính thức có hiệu lực. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 37 TT07, bắt đầu từ ngày 1/7/2016, trước thời điểm đóng thầu 2 ngày làm việc, nhà thầu, nhà đầu tư chưa có xác nhận đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia không được tham dự thầu đối với các gói thầu, dự án có hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp, tự thực hiện và lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.
Quy định trên đồng nghĩa với việc bên mời thầu phải bổ sung những yêu cầu đối với nhà thầu, nhà đầu tư trong quá trình xây dựng HSMT, HSYC, HSMQT theo các mẫu của Thông tư số 01/2015/TT-BKHĐT, Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT, Thông tư số 05/2015/TT-BKHĐT và nhiều mẫu hồ sơ khác để các nhà thầu thực hiện theo đúng quy định.
Như Báo Đấu thầu đã phản ánh, khi Binh đoàn 15 (bên mời thầu) thực hiện mời thầu gói thầu XL-05: Hệ thống cấp nước mạng ngoài thuộc Dự án Đầu tư xây dựng Trụ sở Chi nhánh 716/Binh đoàn 15, dù thời điểm đóng thầu của Gói thầu là 8h ngày 16/7/2016, nhưng bên mời thầu này chưa đưa vào HSMT quy định yêu cầu nhà thầu bắt buộc phải đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Theo đại diện Ban Quản lý các dự án đầu tư và xây dựng huyện Chợ Gạo, đơn vị này có nắm được thông tin về việc từ ngày 1/7/2016 nhà thầu, nhà đầu tư bắt buộc phải đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Tuy nhiên, do HSMT của Gói thầu được phê duyệt trước ngày 1/7, nên trong HSMT chưa nêu yêu cầu này.
Về quy định này, một số chuyên gia đấu thầu cho rằng, trong quá trình phát hành HSMT, nếu bên mời thầu kịp thời phát hiện trong HSMT chưa đưa quy định yêu cầu nhà thầu, nhà đầu tư bắt buộc phải đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia thì bên mời thầu phải chỉnh sửa lại HSMT và gia hạn phát hành HSMT cho đủ thời gian quy định trong đấu thầu.
Việc đưa quy định yêu cầu nhà thầu, nhà đầu tư bắt buộc phải đăng ký thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia vào HSMT nhằm đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật. Các chuyên gia cũng cho rằng, cách làm này là “công cụ”, chế tài hữu hiệu để nhắc nhở các nhà thầu, nhà đầu tư thực hiện đúng quy định của pháp luật.