Hướng tới chăn nuôi an toàn

Mục tiêu của Dự án là nâng cao hiệu quả sản xuất cho người chăn nuôi quy mô hộ gia đình, giảm thiểu tác động môi trường của các hoạt động chăn nuôi, chế biến và tiêu thụ vật nuôi đi kèm tăng cường vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) trong chuỗi cung ứng sản phẩm chăn nuôi. Dự án tập trung chủ yếu ở các hạng mục chăn nuôi an toàn, xây dựng hầm biogas, nâng cấp lò mổ và chợ thực phẩm tươi sống.

Dự án đã hỗ trợ trang thiết bị an toàn sinh học cho gần 10.000 hộ chăn nuôi, chiếm 88% số hộ GAHP; hỗ trợ sửa chữa chuồng trại cho trên 6.500 hộ thành viên GAHP (Thực hành sản xuất chăn nuôi tốt) và 529 hộ hình mẫu. Đến thời điểm hiện tại, Dự án đã hỗ trợ cho hơn 10.000 hộ chăn nuôi cải thiện điều kiện môi trường thông qua việc hỗ trợ xây dựng gần 9.000 bình biogas. Tỷ lệ hộ chăn nuôi được hỗ trợ cải thiện môi trường của Dự án đạt gần 94%, vượt xa mức 70% Dự án đề ra đến năm 2014. Bên cạnh đó, nhận thức của người chăn nuôi trong việc tạo ra sản phẩm chăn nuôi có chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) không ngừng được cải thiện.

Nhiều điển hình

Là một trong 12 tỉnh tham gia dự án Lifsap, Thanh Hóa có nhiều chuyển biến đáng kể trong phát triển chăn nuôi. Đàn vật nuôi được kiểm soát chặt từ khâu chọn giống, thức ăn, nước uống, dịch vụ thú y, ghi chép nhật ký tăng trưởng, đến xuất bán sản phẩm, hạch toán kinh tế... là những điều dường như còn xa lạ với chăn nuôi nông hộ trước khi triển khai Dự án. 5 năm qua, Ban Quản lý Dự án Lifsap Thanh Hóa đã triển khai thực hiện tại các vùng quy hoạch phát triển chăn nuôi trọng điểm của tỉnh gồm 10 vùng: Hoằng Thắng, Hoằng Phượng (Hoằng Hóa), Định Tường, Yên Thọ (Yên Định), Nông Trường, Minh Sơn (Triệu Sơn), Quảng Phong, Quảng Hòa (Quảng Xương) và Xuân Thành, Thọ Nguyên (Thọ Xuân), với tổng số 937 hộ tham gia, chia làm 49 tổ GAHP.

Xã Quảng Phong, huyện Quảng Xương là 1 trong 10 xã trên địa bàn 5 huyện trong tỉnh được thụ hưởng dự án sản xuất lợn sạch theo tiêu chí "từ trang trại tới bàn ăn" của Dự án Lifsap. Với 126 hộ tham gia dự án, chia làm 6 tổ GAHP, các hộ chăn nuôi không chỉ có điều kiện chia sẻ với nhau về kỹ thuật mà còn tự sản xuất và hỗ trợ nhau về con giống. Đầu vào và đầu ra cho sản phẩm cũng không còn bị ép giá do các thành viên trong nhóm thường mua thức ăn chăn nuôi, xuất bán sản phẩm với số lượng lớn.

Tại Quảng Phong, 1 cơ sở giết mổ tập trung quy mô 30 con/ngày cũng được đầu tư nâng cấp, bảo đảm cung cấp nguồn thực phẩm sạch, an toàn vệ sinh trong khâu giết mổ. Ông Mai Đình Hanh, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Phong cho biết, chăn nuôi theo GAHP, các hộ dân được dự án đầu tư hệ thống xử lý môi trường phù hợp quy mô chăn nuôi của mình như hầm biogas, hầm ủ phân compost... góp phần bảo vệ môi trường; đồng thời, khí thải tạo ra từ hầm biogas được dùng để đun nấu, tiết kiệm cho hộ chăn nuôi của dự án trung bình 3 - 4 triệu đồng/năm. Tuy mới tham gia hơn 3 năm nhưng quy trình chăn nuôi chuẩn đã giúp địa phương kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh, đồng thời nâng giá trị ngành chăn nuôi lên gần 53% trong cơ cấu ngành nông nghiệp.

Tại Đồng Nai, từ năm 2010 đến nay, đã thiết lập được 3 vùng GAHP tại hai huyện Xuân Lộc, Thống Nhất và thị xã Long Khánh; thành lập 52 nhóm với 1.047 hộ tham gia áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn. Toàn tỉnh đã có 7 cơ sở giết mổ tập trung theo quy hoạch được xây dựng hoàn thành và đi vào vận hành; 4 cơ sở đang xây dựng dự kiến hoàn thành trong tháng 6/2015. 31 chợ LIFSAP đã được đầu tư, nâng cấp, trong đó đã hoàn thành và đưa vào sử dụng 30 chợ… Qua đánh giá, Dự án cơ bản đã phần nào thay đổi được ý thức người dân trong việc đảm bảo VSATTP, tạo được chuỗi liên kết từ chăn nuôi, giết mổ đến chợ thực phẩm, cung cấp sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng.

Theo ông Trần Phương Đông, Phó Giám đốc Dự án Lifsap, TP Hồ Chí Minh là địa phương tiêu thụ gia súc, gia cầm lớn nhất nước, bình quân hơn 3 triệu con heo, 230.000 con trâu bò, 25,5 triệu con gia cầm, 30.000 tấn thịt gia cầm, 10.950 tấn thịt trâu bò. Khả năng cung cấp của Thành phố khoảng 20%, phần còn lại tiếp nhận từ 40 tỉnh, thành phố khác; đàn heo năm 2010 đạt 343.000 con, bò sữa trên 80.000 con…

 Ông Lê Ngọc Hạnh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng khoa học - kỹ thuật chăn nuôi, Phó trưởng ban Quản lý Dự án Lifsap Thanh Hóa, đề xuất: Để dự án triển khai thiết thực, hiệu quả hơn, các địa phương cần tăng cường quản lý các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, bên cạnh đó tích cực tuyên truyền triển khai, nhân rộng các nhóm GAHP. Nếu làm được như vậy, đây sẽ là chìa khóa để các hộ chăn nuôi quy mô nhỏ tiếp cận được với hình thức chăn nuôi chuyên nghiệp, từng bước hình thành vùng chăn nuôi theo hướng Viet GAHP.